Antykoncepcja hormonalna - co warto o niej wiedzieć?

Czym jest antykoncepcja hormonalna?

Antykoncepcja hormonalna, chociaż w przeciwieństwie do prezerwatywy nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, należy do najskuteczniejszych metod zapobiegania ciąży. Jej działanie oparte jest na działaniu progestagenów, estrogenów bądź gestagenów, czyli hormonów, których działanie podobne jest do funkcji pełnionych przez hormony płciowe wytwarzane w ciele kobiety.

Rolą wyżej wymienionych hormonów jest zahamowanie owulacji, przez co komórka jajowa nie jest uwalniana. Ponadto, naturalny śluz szyjki znacząco się zagęszcza, zmniejszając przepuszczalność plemników, zaś budowa błony śluzowej macicy zostaje zmieniona w taki sposób, że zagnieżdżenie się w niej zarodka jest niemożliwe. Dzięki tak złożonemu działaniu, antykoncepcja hormonalna uważana jest za wysoce skuteczną.

Warto wiedzieć, że przed rozpoczęciem stosowania antykoncepcji hormonalnej niezbędna jest konsultacja lekarska. Wizyta u ginekologa jest niezbędna ze względu na fakt, że każda z poszczególnych metod tego rodzaju antykoncepcji dobierana jest dla kobiety indywidualnie. Drugą kwestią jest zaś e recepta, gdyż wyłącznie na jej podstawie można wykupić środki ingerujące w gospodarkę hormonalną. 

Jakie są dostępne metody antykoncepcji hormonalnej?

Dostępna w Polsce antykoncepcja hormonalna obejmuje kilka różnorodnych metod, dzięki czemu znacznie łatwiej jest ją dopasować lekarzowi do stanu zdrowia oraz potrzeb jego pacjentki. Wśród tego rodzaju metod antykoncepcji wyróżnia się:

• Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe - nazywane również minipigułkami. W ich składzie znajduje się wyłącznie jeden hormon, progestagen, będący syntetycznym odpowiednikiem progesteronu. Mimo zawartości jednego hormonu, jego skuteczność w zapobieganiu ciąży jest wysoka, jednak podczas przyjmowania pigułek należy bezwzględnie przestrzegać określonego czasu na jej zażycie. Do zalet należy też zaliczyć możliwość stosowania tej metody przez kobiety karmiące piersią;

• Tabletki dwuskładnikowe - ich skład zawiera dwa hormony, które stanowią syntetyczne odpowiedniki estrogenu i progestagenu. W tym przypadku również trzeba przestrzegać harmonogramu przyjmowania tabletek, jednak jeżeli jedna z dawek została przypadkowo ominięta, należy przyjąć ją w ciągu 12 godzin. Następna dawka powinna być już przyjęta o wcześniej ustalonej porze;

• Plastry antykoncepcyjne - jest to kolejna skuteczna metoda zapobiegania ciąży, w przypadku której składniki przedostają się przez skórę, dlatego też bywa zalecana między innymi w przypadku, gdy tabletki nie są dobrze tolerowane przez układ pokarmowy kobiety. W składzie plastrów znajdują się takie same składniki, jakie zawierają tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe;

• Krążki dopochwowe - za skuteczne działanie krążków antykoncepcyjnych odpowiedzialne są dwa syntetyczne hormony. Ich działanie polega na uwalnianie składników aktywnych w pochwie, gdzie następnie są wchłaniane przez jej nabłonek przez 3 tygodnie. Krążek ma miękką i elastyczna strukturę, dlatego też nie powoduje dyskomfortu zarówno podczas jego aplikacji, jak i późniejszego użytkowania;

• Zastrzyki hormonalne - zastrzyki antykoncepcyjne podawane są domięśniowo w pośladek bądź ramię, zaś cały zabieg wystarczy powtarzać raz na 3 miesiące. W składzie podawanego środka znajduje się wyłącznie progestagen, co sprawia, że metodę tą mogą stosować kobiety karmiące piersią. Zastrzyki hormonalne dobrą opcją dla kobiet, które nie mogą lub nie chcą przyjmować tabletek;

• Antykoncepcja długoterminowa - są to metody antykoncepcyjne, które wykazują długoterminowe działanie i mogą zostać zaaplikowane wyłącznie przez lekarza ginekologa. Do tego rodzaju metod zaliczają się wkładki domaciczne oraz implant antykoncepcyjny. Warto jednak wiedzieć, że spirala antykoncepcyjna występuje w dwóch formach - jedna z nich, miedziana, nie zawiera hormonów, a jedynie wykazuje działanie plemnikobójcze. 

W jaki sposób zacząć stosować antykoncepcję hormonalną?

Wybierając metodę antykoncepcji należy wiedzieć, że antykoncepcja hormonalna może być stosowana wyłącznie po uzyskaniu zgody lekarza ginekologa. Tego rodzaju środki antykoncepcyjne posiadają w swoim składzie substancje, które mogą powodować skutki uboczne, dlatego też tak istotne jest ich odpowiednie dobranie przez lekarza do organizmu kobiety.

Konsultacja lekarska stanowi jednak nie tylko podstawę bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej - źle dobrane środki, tak samo jak nieodpowiedni sposób ich zażywania bądź aplikacji mogą również sprawić, że kobieta nie będzie skutecznie chroniona przed niechcianą ciążą. Wizyta polegać powinna na przeprowadzeniu ze strony lekarza szczegółowego wywiadu, który ma na celu dobranie jak najbardziej odpowiedniej metody antykoncepcji.

Antykoncepcja hormonalna dostępna jest wyłącznie na receptę, dlatego w przypadku stosowania metody, która jest dobrze tolerowana przez organizm, należy po określonym czasie zgłosić się do lekarza po przedłużenie antykoncepcji. Szybkie uzyskanie potrzebnego środka można uzyskać nie wychodząc nawet z domu - recepta online zostanie wystawiona po konsultacji z lekarzem przez internet. Środkami, jakie może zawierać recepta przez internet są nie tylko tabletki czy plastry antykoncepcyjne, ale także tabletka dzień po.